อุปกรณ์การเกษตร เป็นเครื่องมือที่มีความจำเป็นต่อการทำเกษตรกรรมเป็นอย่างมาก เพราะสามารถช่วยอำนวยความสะดวกให้กับเกษตรกร เพื่อจะได้นำไปใช้ในการทำเกษตรให้มีความสะดวด รวดเร็วมากยิ่งขึ้น ลดการใช้แรงงานของเกษตรการได้ดีเลยทีเดียว โดยที่สามารถเลือกใช้อุปกรณ์ได้อย่างมากมายเลยทีเดียว เพื่อให้การทำงานของเกษตรกร ได้ลุอย่างไปได้ด้วยดี ทันตามเวลาที่กำหนด และทำให้เกิดความสำเร็จในการทำเกษตรกรรมมากยิ่งขึ้น ตอบโจทย์ต่อการใช้งานได้ดีเลยทีเดียว ซึ่งการการใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ ก่อนการใช้งานควรศึกษาวิธีการใช้งานว่าเป็นอย่างไร และวิธีการบำรุงรักษาอุปกรณ์ว่าเป็นอย่างไรบ้าง เพื่อให้มีการใช้งานที่ถูกต้องและมีความทนทาน ใช้งานได้นานมากที่สุด
อุปกรณ์การเกษตร คืออะไร
อุปกรณ์การเกษตร หมายถึง อุปกรณ์ ที่สร้างขึ้น เพื่อช่วยทุ่นแรง และอำนวยความสะดวกในการทำงาน เครื่องมือเกษตรที่ดี ควรมีลักษณะเหมาะสมกับประเภทของงานนั้น ๆ และอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน ช่วยให้ทำการเกษตรมีประสิทธิภาพดี ทำได้รวดเร็วและได้ผลดียิ่งขึ้น
เครื่องมือเกษตร แบ่งตามลักษณะของการใช้งาน
- เครื่องมือใช้กับงานดิน เครื่องมือประเภทนี้ใช้สำหรับการทำงานเกษตร ที่เกี่ยวข้องกับงานดินต่าง ๆ เช่น การเตรียมพื้นที่ การปรับปรุงดิน การผสมดิน เช่น
1.1 ช้อนปลูก
ใช้สำหรับขุดย้ายต้นกล้าไปปลูก ขุดหลุมปลูก หรือใช้ขุดและตักต้นกล้า เพื่อนำไปปลูกในหลุมที่เตรียมไว้การใช้ช้อนปลูกจะช่วยให้ต้นกล้าไม่ได้รับความกระทบกระเทือน
1.2 ส้อมพรวน
ใช้สำหรับพรวนดินรอบ ๆ ต้นพืช ไม่ควรใช้พรวนในดิน แข็ง เพราะจะหักและงอง่าย
1.3 คราด
ใช้สำหรับย่อยดินและเก็บเศษหญ้าแต่งแปลงปลูก การจับคราดใช้มือทั้งสองจับด้ามคราดให้ห่างกันพอสมควร แล้วถึงเข้าหาตัว
1.4 เสียม
ใช้สำหรับขุดหลุมปลูกต้นไม้ ส่วนมากนิยมใช้ขุดหลุมขนาด เล็กลึก หรือใช้ในบริเวณแคบไม่เหมาะกับการใช้จอบ เวลาขุด ใช้มือทั้งสองข้างจับด้ามเสียมให้มือยู่ห่างกันพอสมควร แล้วกด ปลายเสียมลงไปในดิน
1.5 จอบ
ใช้สำหรับขุดดิน ถากหญ้าขุดแปลง หรือใช้สำหรับขุดหลุม ใหญ่ ๆ กรณีที่ใช้เสียมอาจจะทำให้ล่าช้าหรือไม่สามารถจะใช้ เสียมขุดได้เพราะดินแข็งเกินไป (จอบจะใช้งานค่อนข้างหนัก โดยเฉพาะจอบขุด)
- เครื่องมือใช้ในการให้น้ำ เครื่องมือประเภทนี้ส่วนใหญ่ใช้ในการดูแลรักษาพืช เช่น การให้น้ำพืช การให้ปุ๋ยบางชนิด การให้สารเคมีรวมทั้งการให้ฮอร์โมนบางชนิดแก่พืช
2.1 บัวรดน้ำ
ใช้สำหรับรดน้ำพืช น้ำที่ออกจากฝักบัวจะเป็นฝอยกระจายทั่วต้นพืช ทำให้พืชได้รับน้ำอย่างทั่วถึง และส่วนต่าง ๆ ของพืชไม่หักง่าย การใช้บัวรดน้ำ ถ้าไม่ระมัดระวังจะเสียหายง่ายที่ส่วนคอของฝักบัวจึงควรจับที่หูหิ้วหรือที่มือจับเท่านั้น
2.2 ถังน้ำ
ใช้สำหรับตักน้ำจากบ่อหรือสระใส่บัวรดน้ำ หรือใช้สำหรับรด ต้นไม้ โดยใช้มือวักน้ำก็ได้ ถ้าไม่มีบัว
วิธีบำรุงรักษาอุปกรณ์
วิธีการรักษาอุปกรณ์การเกษตรพื้นฐาน อาทิ จอบ เสียม ส้อม กรรไกรตัดหญ้า ให้ห่างไกลจากสนิม เพื่อยืดอายุการใช้งานเครื่องมือเหล่านี้ให้อยู่คู่ เทือก สวน ไร่ นา เรานาน ๆ ดังนี้
- จอบ อุปกรณ์เกษตรชิ้นนี้มีหน้าที่ขุดดิน ถากหญ้า และดายหญ้า วิธีดูแลรักษาคือ หลังจากใช้งานควรล้างให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง แล้วทาน้ำมันตรงส่วนที่เป็นโลหะเพื่อป้องกันสนิม
- เสียม โดยส่วนมากเกษตรกรใช้เสียมเพื่อขุดหลุม ขุดดิน และพรวนดิน ซึ่งวิธีดูแลคือ ล้างให้สะอาดและเช็ดให้แห้งแล้วทาน้ำมันตรงส่วนที่เป็นโลหะเพื่อป้องกันสนิม
- ส้อมพรวน ใช้พรวนดินรอบ ๆ โคนต้นพืช วิธีดูแลคือล้างให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง แล้วทาน้ำมันตรงส่วนที่เป็นโลหะเพื่อป้องกันสนิม
- ช้อนปลูก ใช้ขุดหลุม ย้ายต้นกล้า ตักดินและตักปุ๋ย วิธีดูแล ล้างให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง แล้วทาน้ำมันตรงส่วนที่เป็นโลหะเพื่อป้องกันสนิม
- กรรไกรตัดหญ้า ใช้สำหรับตัดหญ้าหรือตกแต่งรั้วต้นไม้หรือตัดหญ้าในสนามที่มีมุมแคบ ภายหลังการใช้งานควรล้างทำความสะอาดเช็ดให้แห้ง ทาน้ำมันกันสนิม หยอดน้ำมัน และเก็บเข้าที่ด้วยการแขวน
- มีดดายหญ้า ใช้สำหรับดายหญ้าหรือถางหญ้าที่ขึ้นสูง ซึ่งไม่สามารถใช้กรรไกรตัดหญ้าได้ เมื่อใช้มีดดายหญ้าแล้วควรล้างทำความสะอาดโดยใช้ผ้าเช็ดให้แห้ง ทาน้ำมันกันสนิมเพื่อช่วยรักษาคมมีดให้อยู่ได้นาน แล้วเก็บเข้าที่
- กรรไกรตัดกิ่ง ใช้สำหรับตัดแต่งกิ่งไม้ขนาดเล็ก เช่น กิ่งที่แห้งไม่สมบูรณ์ เป็นโรคหรือแมลงกัดกิน ใช้ตัดแต่งพืชที่มีใบและกิ่งหนาเกินไป ก่อนใช้ควรปลดที่รัดสปริงออก ใช้มือที่ผู้ใช้ถนัด จับโดยใช้อุ้งมือบริเวณนิ้วหัวแม่มือบังคับกรรไกรตอนบนในการตัดกิ่ง ภายหลังการใช้ควรล้างเช็ดทำความสะอาด ทาน้ำมันกันสนิม และหยอดน้ำมันตรงสปริงขากรรไกรแล้วเก็บเข้าที่โดยการแขวน
- บัวรดน้ำ ใช้รดน้ำต้นไม้ขนาดเล็ก ๆ วิธีดูแลคือคว่ำให้น้ำแห้ง แล้วเก็บเข้าที่
- ถังน้ำ ใช้ใส่น้ำเพื่อนำไปถ่ายใส่บัวรดน้ำ หรือใส่น้ำเพื่อนำไปรดต้นไม้ขนาดใหญ่ วิธีดูแล ควรล้างให้สะอาดและคว่ำเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
- สายยาง ที่เราใช้รดน้ำต้นไม้ที่โตแล้ว และมีขนาดค่อนข้างใหญ่ วิธีดูแลคือ ล้างให้สะอาดแล้วม้วนเก็บเข้าที่ ระวังอย่าให้มีส่วนใดหักงอ
